زنان چندان راغب نیستند چالش مدیریت را بپذیرند

از معدود مدیران ارشد زن در خراسان رضوی است که از سال ۹۲ در یکی از مهم ترین سازمان های اقتصادی استان مشغول به فعالیت شد.
می گوید مدیران زن زیادی خصایصی مانند من داشتند، ممکن است بقیه حس کنند تفاوت هایی وجود دارد، اما شاید این شانس من هم بود که در آن لحظه و زمان تنها فردی که برای ریاست سازمان صنعت، معدن و تجارت مطرح بود، من بودم.
معتقد است زنان برای فعالیت محدودیتی ندارند اما برای «انتخاب زنان» محدودیت هایی وجود دارد که علت آن هم این است که سابقه تاریخی از کار مدیریتی زنان در کشور وجود ندارد.
او که هم اکنون رئیس یکی از مهم ترین سازمان های اقتصادی استان است با اعتماد به نفس می گوید در جریان مدیریتش مشکلات بیشتری از هم پایان مرد خود در استان ندارد و اگر محدودیت جنسیتی وجود داشته باشد، خودش آن را برای خود قائل شده است.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی با تاکید بر این نکته که مشکل در ارتباط با کار کردن زنان تنها اعتماد به نفس پایین آن ها است، تصریح می کند: زمانی که مدیر مردی تلاش می کند جای بانوان را بگیرد آنها سریع جایگاه خود را واگذار می کنند. بانوان چندان راغب نیستند که چالش کار مدیریت را بپذیرند.
روز صنعت و معدن بهانه ایی برای گفت وگویی متفاوت با راضیه علیرضایی، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی شد، او با حضور در خبرگزاری ایسنا، در خصوص علت حضورش در یکی از مهم ترین عرصه های مدیریت اقتصادی استان اظهار کرد: چیزی که از زندگی من گذشته و من را به نقطه ای که در آن قرار دارم رسانده است، مسائل مهم خانوادگی، فرهنگی، اجتماعی و انقلاب بوده است، من در سال های انقلاب حدود ۱۸ سال سن داشتم و سال آخر دبیرستان را سپری می کردم، آن زمان تمرین کردیم که می شود از خانه خارج شد و اعتراض کرد و این اعتراض به نتیجه خواهد رسید.
نسل من می توانند شدن را ترجمه کنند و بنویسند
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی خاطرنشان کرد: در آن زمان و شرایط، آرمان های عمومی و خامی داشتم و دیدگاه ویژه و رادیکالی وجود نداشت اما باور کردیم که هرکسی می تواند نقش و سهم خود را داشته باشد و این باور و اعتماد به نفس انقلاب موجود در دوران انقلاب، زندگی و باور یک نسل را متحول کرد و سبب شد که نسل من تبدیل به افراد خاصی شود و خود را باور کنند و بتوانند شدن را ترجمه و آن را بنویسند، این موضوع بسیار مهم است.
علیرضایی بیان کرد: تاکنون فرآیند من به این شکل بوده که در هر کاری سعی کردم که صادقانه تلاش کنم و حتی بیشتر از آنچه نرم و معمول است به تلاش خود ادامه دهم. در هرکجا که به نقطه تغییر رسیدم، سختی های آن را تکه تکه کردم و در اکثر تحلیل هایی که از الزام به تغییر برای من پیش آمده، بیشتر از دیگران، خود را ارزیابی کردم، به همین دلیل هیچ گاه معتقد نبودم که جامعه و آدم های اطرافم دارای مشکل هستند بلکه به این فکر افتادم که چه کاری را درست انجام نداده ام و معمولا این روش بهترین جواب را می دهد.
وی در خصوص ریاستش در سازمان صمت خراسان رضوی ادامه داد: مدیران زن زیادی خصایصی مانند من داشتند، در مواردی هم شانس است. ممکن است بقیه حس کنند تفاوت هایی وجود دارد. شاید تفاوت من با سایر مدیران این است که هر زمان کار مدیریتی انجام می دادم، در عین حال کار کارشناسی را نیز رها نکردم. شانس من هم بود که در آن لحظه و زمان تنها فردی که مطرح بوده، من بودم، همه ویژگی هایی دارند، اما قرار گرفتن در آن نقطه و زمان خاص، یک اتفاق است که گاهی اتفاق می افتد و گاهی نه.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی تصریح کرد: من همان فردی هستم که همیشه بودم، زمانی که مدیر هم نبودم، همین گونه مصر بودم. زمانی که طرحی را می آورند، اگر آن را قبول می کردم، به آن پایبند شده و در همان چارچوب عمل می کردم. من با همکاران و معاونان خود به طور کامل مذاکره کرده و هرچه فکر می کنم، به آن ها می گویم.
علیرضایی با اشاره به اینکه چنین رویکردی آسیبی ایجاد نمی کند، افزود: ممکن است مانند سایرین عادی نباشد، اما اگر واضح و شفاف گفت وگو کنیم و خواسته و انتقاد خود را بگوییم، فرد خود را اصلاح می کند، بنابراین در مورد اصلاح و بهبود باید خوب مذاکره و برنامه ریزی کرد. وجه دیگر من این است که بیشتر از اینکه از بقیه کار بخواهم، خودم نیز کار می کنم.
مشکلاتم نسبت به آقایان بیشتر نیست
وی اضافه کرد: تاکنون در حوزه کاری خود مشکلی با آقایان نداشته ام و به عقیده من مشکلات بیشتری از هم پایان مرد خود در استان ندارم و اگر محدودیت جنسیتی وجود داشته باشد، خودم آن را برای خود قائل شده ام. ضابطه خوبی که وجود دارد و خانم ها باید به آن بیشتر توجه کنند این است که امروزه زنان به امکان آموزش برابر دست پیدا کرده اند.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی تصریح کرد: در گذشته پدر و مادر من برای ادامه تحصیل من تردید داشتند و نگران رفتن ما به دانشگاه بودند و حداکثر پرش برای دختران انتخاب شغل معلمی بود و به یاد دارم زمانی که می خواستم نتیجه دانشگاه را با پدر و مادر خود در میان بگذارم از قبل آن را مزه مزه کردم و تدارکاتی برای آن اتخاذ کردم، اما امروز دیگر این گونه مسائل برای دختران وجود ندارد و پدر و مادرها با تحصیل دختران خود مشکلی ندارند.
در انتخاب زنان محدودیت وجود دارد
علیرضایی عنوان کرد: به نظر من محدودیتی در حوزه فعالیت زنان وجود ندارد بلکه در انتخاب زنان محدودیت وجود دارد و علت آن این است که سابقه تاریخی از کار مدیریتی زنان وجود ندارد. امروز بسیار آسان تر از پنج سال گذشته برای انتخاب من به عنوان رئیس سازمان صنعت ، معدن و تجارت اعتماد می کردند زیرا یک علیرضایی وجود داشته و عملکرد او را در حوزه کاری خود مشاهده کرده اند.
وی در پاسخ به این سوال که به عنوان یک مدیر ارشد زن آن هم در حوزه اقتصادی با چه محدودیت هایی مواجه شده است، ادامه داد: محدودیتی وجود ندارد، من تنها احساس تفاوت می کنم زیرا اگر در محلی برای افتتاح پروژه برویم، نمی توانم شانه به شانه دیگران جلو بروم و فضای ایستادن داشته باشم که به نوعی معذوریت و محدودیت است اما بازدارنده نیست و در بسیاری از مواقع سبب مزیت می شود زیرا به صورت ویژه به دنبال من می گردند تا سوالات خود را از من بپرسند.
زنان در لابی گری ضعیف اند
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی گفت: محدودیت دیگر در حوزه زنان این است که آنها در فرآیند لابی گری ضعیف تر از آقایان هستند و علت آن این است که ما سابقه تاریخی این کار را کمتر در کارنامه خود داریم و طبیعتا کاری جدید است و ممکن است که کارکنان ندانند چگونه با یک مدیر زن برخورد کنند و برای اجرای دستورات مدیریتی ممکن است که بار اول و دوم شما را با مادر و خواهر خود یکسان بدانند و به حد کافی به دستورات شما عمل نکنند.
علیرضایی اظهار کرد: مشکل محدودیت زنان در برابر مشکلاتی که هم پایان مرد نیز با آن مواجه هستند، بزرگ نیست یعنی احساس می کنم که رویکرد مدیریتی زنان در قبال محدودیت هایی که دارد، فرصت هایی را نیز ایجاد می کند و سبب می شود که در مجموعه ای که در آن مشغول به کار هستند حالت نظم یک خانه را ایجاد کنند و این موضوع مهمی است زیرا یکی از مسئولیت های مدیر انسجام دهی است.
وی افزود: زمانی که شما با من مصاحبه می کنید، ملاحظه می کنید که بنده مدیری هستم که در موضوعات مختلف انسجام دارم و این انسجام براساس عادت من به عنوان یک مادر و زن برای انسجام دادن نسبت به آنچه در حوزه کاری من است رخ می دهد، دوستان نیز در این امر به من کمک می کنند و این رویکرد مدیریتی مخصوص به زنان است.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی بیان کرد: دختران و زنان باید باور کنند اولا جوامع محدودیت آور فقط در کشور ما نیست بلکه این روند در تمامی کشورها به همین شکل است، ثانیا محدودیت ما بیشتر نیست و ثالثا سابقه تاریخی برای نقش آوری زنان وجود ندارد و برای خلق آن باید خودمان را از قبل آماده تر کنیم.
مدیران تصمیم گیر باید به این باور برسند که زنان یک نسل تاریخ ساز هستند
علی رضایی تصریح کرد: برادران، همسران و مدیران تصمیم گیر باید به این باور برسند که ما یک نسل تاریخ ساز هستیم و می توانیم با یکدیگر مشارکت، همکاری و همراهی کنیم، اینگونه شرایط بهتر از قبل می شود، اگر اجازه دهند که زنان نیز در فرآیند مدیریت مشارکت کرده و مؤثر باشند این موضوع به نفع آقایان هم خواهد بود.
وی اضافه کرد: امروز زنان جامعه باید بیش از آنکه درگیر به دست آوردن جایگاه و لابی گری باشند باید به فکر پیدا کردن نقش های آینده نگارانه در توسعه کسب و کار الکترونیک باشند. همچنین بانوان باید به دنبال نوآوری و ارتباط تولید و صنعت باشند.
مشکل کار با بانوان، اعتماد به نفس پایین آن ها است
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی با اشاره به اینکه مشکل در ارتباط با کار کردن زنان تنها اعتماد به نفس پایین آن ها است، تصریح کرد: زمانی که مدیر مردی تلاش می کند جای بانوان را بگیرد آنها سریع جایگاه خود را واگذار می کنند. بانوان چندان راغب نیستند که چالش کار مدیریت را بپذیرند. زمانی که مسائلی در حوزه های حقوقی و محاسباتی پیش می آید، مدیران خانم بیان می کنند که کشش چنین درگیری را ندارند. با این وجود در بخش هایی که بانوان کار می کنند، دوست پذیرتر هستند و با دلسوزی کار می کنند، البته کار مردان نیز با دلسوزی کامل است، همکاران من پذیرش خوبی نسبت به بانوان پیدا کردند.
علیرضایی در پاسخ به این سوال که برای پررنگ شدن نقش زنان در سازمان صمت چه اقداماتی انجام داده است، اظهار کرد: من تلاش زیادی کردم که بانوان بتوانند در بخش های مختلف فعالیت کنند، علت آن نیز این است که اگر ترکیب واقعی جامعه ما در فعالیت های اقتصادی متناسب با آنچه هستیم، باشد، نتیجه بهتری از کارکردهایمان می گیریم.
تلاش برای حضور بانوان در اتحادیه های صنفی
وی با بیان اینکه یکی از بحث هایی که به صورت جدی دنبال کردم، حضور بانوان در اتحادیه های صنفی بود، خاطرنشان کرد: واحدهای صنفی حوزه های زنان ما تنها محدود به آرایشگاه ها و خیاطی های زنانه بود، اما اکنون بانوان در رشته های فنی و رشته هایی در اتحادیه ها فعال شدند، رأی آوردند و حتی در ترکیب هیأت مدیره اتحادیه ها قرار گرفتند، برای این هدف گذاری تلاش کرده و سعی کردم که زنان را مجاب کنم تا در چنین فعالیت هایی شرکت کنند.
علیرضایی افزود: در خود سازمان نیز به تناسب در حوزه معاونان و مدیران از بانوان هم استفاده کردیم. معاون برنامه ریزی من یک خانم است که در جلسات حوزه های برنامه ریزی از نظرات کارشناسی و اجرایی ایشان به خوبی استفاده می کنند. در سازمان چند اداره پرمساله از جمله محیط زیست را بانوان اداره می کنند، به دلیل دغدغه ای که در حوزه محیط زیست، معدن و صنایع داریم، اولین بار اداره محیط زیست را ایجاد کردیم. رئیس صنایع معدنی که یکی از کدرشته های پرتوسعه ما در این ایام است، یک خانم هستند.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی ادامه داد: بعد از شروع به کار من، چارت جدید ایجاد کردیم تا در سازمان اصلاح ساختار انجام دهیم که مسئول اصلاح ساختار ما یک خانم هستند. در حوزه های کارآفرینی، تحقیق و توسعه واحدهای صنعتی، مدیریت سیستم های اجرایی واحدهای صنعتی، توسعه تجارت و حوزه صادرات وقت گذاشتیم تا مدیران حوزه تجارت از بین بانوان تحصیلکرده باشند و کمک کردیم تا ساختار نظام قدیمی تجارت ما به سمت استفاده از بانوان تحصیلکرده تغییر کند.
پاسخ به حواشی
علی رضایی در بخش دیگری از این گفت وگو با اشاره به برخی حواشی که نسبت به فرزندانش مدتی در فضای مجازی گسترده شد، تصریح کرد: من معمولا تمایل ندارم که در خصوص خانواده ام با بیرون صحبت کنم و تاکنون نشده که صحبتی انجام دهم. ترجیح می دهم کاری به این موضوع نداشته باشم. صحبت هایی که در خصوص خانواده من می شود، خانواده را درگیر نکرده است. حرفه بچه های من به شکل حرفه من نیست، در نتیجه سروکاری هم در حوزه کاری من ندارند.
وی در پاسخ به این سوال که آیا این طور بوده که نعمت زاده وزیر پیشین صنعت، معدن نگاه بسیار مثبتی به حضور او در سازمان صمت داشته است، افزود: ایشان از دیدگاه کلی از کارکرد بانوان در حوزه کاری خود استقبال می کردند و به عنوان کسی که از ابتدا همراه انقلاب بوده و مسائل مختلفی را مدیریت کرده، همواره به دنبال تشویق بانوان بودند و اینگونه استنباط می کنم که ارادت ایشان به نوعی به معنی تشویق من بوده است.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی عنوان کرد: به علت نبود سابقه تاریخی از حضور بانوان در حوزه های مدیریتی، تشویق ایشان سبب اعتماد به نفس بیشتر در بانوان شد و بخش دیگری از آن به دلیل این بوده که از ابتدا فعالیت من در حوزه صنعت بوده و دیدگاه ها و گرایش های تکمیلی برای زیربنای صنعتی داشتم که در آن زمان به رویکرد اجرایی واضحی انجامید.
علی رضایی ادامه داد: بنده رویکرد پافشاری نسبت به معدن و دو پروژه خط تولید شیشه فلوت کاویان داشتم. ایشان در اولین مصاحبه از من پرسیدند اگر رئیس سازمان شوم چه کاری انجام خواهم داد و من در پاسخ گفتم که رویکرد جدی برای خراسان رضوی، رویکرد توسعه صنایع معدنی است زیرا توسعه متمرکز از مشهد به سایر استان ها منتشر خواهد شد و از حالت تمرکزگرایی در مشهد خارج خواهد شد. همچنین از خام فروشی نیز جلوگیری می کند و از مزیت انرژی بری و تنوع مواد معدنی استان برخوردار خواهیم شد.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی بیان کرد: بعد از یکسال که جلساتی به صورت ماهانه با وزیر برگزار می شد و پیشرفت پروژه ها را برای ایشان بازگو می کردم و در بازدیدی که از شیشه فلوت کاویان داشتند به جهت گیری مشترکی در کار رسیدیم ولی اوایل به نظر می رسد که ارادت ایشان به دلیل تشویق من بوده زیرا آقای رحمانی هم خانم ها را زیاد تشویق می کنند.
علی رضایی خاطرنشان کرد: سال گذشته ما و سه سازمان دیگر به عنوان سازمان های برتر از نظر ارزیابی عملکرد انتخاب شدیم و هنگانم تشویق، آقای رحمانی، بنده و خانم دیگری که حضور داشتند را بیشتر از آقایان تشویق کردند.
اگر رویکرد ما در صنایع معدنی نبود، ارزش تولیدات استان کاهش می یافت
وی همچنین به مهمترین انتقاداتی که به عمکلردش وارد شده اشاره و بیان کرد: یک مورد بحث توسعه صنایع آب بر در استان است که بیان شده بود اگر علیرضایی تلاش کرده تا صنایعی را در استان توسعه دهد، این صنایع آب بر هستند. در مجموع سهم صنعت از مصرف آب استان ۱٫۲۵ درصد است. بعد از پنج سال، اکنون رویکرد ما در صنایع معدنی درک و لمس می شود.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی افزود: اگر کماکان می خواستیم مواد معدنی استان را به همان شکل پنج سال قبل به صورت خام از استان خارج کنیم، همزمان تحریم نیز به قدری فشار وارد می کرد که بخش های دیگری از حوزه های صنعت، ارزش تولیدات استان را کاهش می داد و شاید اکنون با مساله سنگین تری نسبت به آنچه هست، مواجه بودیم.
۴۰ درصد ارزش تولیدات ایران خودرو خراسان را در سال ۹۷ از دست دادیم
وی ادامه داد: ارزش تولیدات ایران خودروی خراسان ۵ هزار میلیارد بوده که حدود ۴۰ درصد آن را به خاطر تحریم و شدتی که در سال ۹۷ پیدا کرد، از دست دادیم، در ازای آن نزدیک به ۷ میلیون تن گندله و حدود ۷ میلیون کنسانتره تولید کردیم که اگر این کار را انجام نمی دادیم، ارزش تولیدات استان یک باره کاهش می یافت. پنج سال پیش فرایند خام فروشی آهن وجود داشت که به صورت خام به بندرعباس ارسال و صادر می شد، در حالی که اکنون یکی از استان هایی هستیم که فولاد کشور را تغذیه می کنیم.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی خاطرنشان کرد: در گذشته فراورده های شیشه را خام می فروختیم، اما اکنون شیشه تولید کرده و به تمام قاره ها از جمله آمریکا و استرالیا صادر می کنیم، در حوزه فولاد در استان نیز بالغ بر ۱۳ هزار شغل ایجاد کردیم.
علی رضایی گفت: بحث دیگری که مطرح کرده بودند، فرآیندهای زیست محیطی و عدم اعتنا به مسائل زیست محیطی بود. زمانی که کار را شروع کردم، چند تصمیم گرفتم. اولین تصمیم این بود که کاری را بدون مجوز محیط زیست انجام ندهیم و تمام پروژه هایی که از آن زمان تاکنون پروانه بهره برداری صادر کردیم، مجوز محیط زیست دارد. دومین تصمیم این بود که خودمان از پایه شروع کرده و موضوع محیط زیست را در پروژه های خود مطرح کنیم، بنابراین اداره محیط زیست را ایجاد کردیم و این فرایند را انجام دادیم.
وی اضافه کرد: سومین تصمیم در خصوص اتفاقات و مسائل ایمنی بود که حتما باید فرایند اصلاح ایمنی داشته باشیم، اداره محیط زیست این کار را انجام داد، برنامه ریزی کرد و آموزش داد. ما روی تمام این موارد کار کردیم. محیط زیست برای توسعه استان بسیار خوب با ما کار کرد.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی تصریح کرد: کار دیگری که انجام دادیم، این بود که تا قبل از آن زمانی که استعلام می گرفتند و دستگاهی جواب نمی داد، از ماده ۲۴ قانون معادن استفاده کرده و بیان می کردند که یک ماه گذشته و جواب ندادند و اکنون می توانیم پروانه را صادر کنیم که این موضوع برای تسهیل فضای کسب و کار انجام شد. سیستم پیگیری در سازمان قرار دادیم و تلاش کردیم تا کار به استفاده از ماده ۲۴ نرسد. در این حوزه برای محیط زیست تلاش هایی کردیم و شکایات عدیده ای را برای برداشت های غیر مجاز معدنی انجام دادیم.
علی رضایی بیان کرد: حوزه قضائی در این زمینه کمک های زیادی کردند که بتوانیم جلوی برداشت های غیر مجاز را بگیریم. بعد از آن با سیستم حمل و نقل استان تفاهم کردیم تا هر کجا ماده معدنی حمل می شود، حتما باید برگه ای همراه بارنامه باشد که نشان دهد از کدام معدن برداشت شده است، ما یک نسخه از آن برگه را برمی داریم و برای محاسبه حقوق دولتی از آن استفاده می کنیم. مقداری به این موضوع سامان دادیم و اکنون شروع به الکترونیک کردن این موضوع و کنترل الکترونیک کردیم.
عادت کردیم «نه» را با احترام و توضیحات کامل بگوییم
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی در پایان با بیان اینکه در این پنج سال یک عادت جدید ایجاد کردیم و اینکه «نه» را با احترام و توضیحات کامل بیان کنیم، عنوان کرد: این امر بدین دلیل است که تفکر جمعی و خانوادگی را در سازمان پیاده کردیم. برای برخی فشارها نیاز به درگیری زیادی نبوده، مگر چند مورد خاص که سختی های زیاد برای آن ها کشیدیم که منجر به حاشیه بسیار زیادی شد، اما نیروهای پشتیبان سیستم های دولت بسیار کمک کردند.
علی رضایی گفت: در مجموع ما ۸۰ تا ۹۰ درصد موفق بودیم و در چارچوب قانون کار کردیم، البته ممکن است موردی از دست ما در رفته باشد، اما قانون مداری را با تشکل هایی که با آن ها کار می کنیم و همچنین بخش خصوصی نهادینه کردیم. این کار را اینگونه حل کردیم که حتی اگر «نه» گفتیم، توضیح دادیم، وقت گذاشتیم و فرد را مجاب کردیم که نمی شود.
گفت وگو از منیره فضیلت و حوریه جمالی پور، ایسنا منطقه خراسان
انتهای پیام
می گوید مدیران زن زیادی خصایصی مانند من داشتند، ممکن است بقیه حس کنند تفاوت هایی وجود دارد، اما شاید این شانس من هم بود که در آن لحظه و زمان تنها فردی که برای ریاست سازمان صنعت، معدن و تجارت مطرح بود، من بودم.
معتقد است زنان برای فعالیت محدودیتی ندارند اما برای «انتخاب زنان» محدودیت هایی وجود دارد که علت آن هم این است که سابقه تاریخی از کار مدیریتی زنان در کشور وجود ندارد.
او که هم اکنون رئیس یکی از مهم ترین سازمان های اقتصادی استان است با اعتماد به نفس می گوید در جریان مدیریتش مشکلات بیشتری از هم پایان مرد خود در استان ندارد و اگر محدودیت جنسیتی وجود داشته باشد، خودش آن را برای خود قائل شده است.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی با تاکید بر این نکته که مشکل در ارتباط با کار کردن زنان تنها اعتماد به نفس پایین آن ها است، تصریح می کند: زمانی که مدیر مردی تلاش می کند جای بانوان را بگیرد آنها سریع جایگاه خود را واگذار می کنند. بانوان چندان راغب نیستند که چالش کار مدیریت را بپذیرند.
روز صنعت و معدن بهانه ایی برای گفت وگویی متفاوت با راضیه علیرضایی، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی شد، او با حضور در خبرگزاری ایسنا، در خصوص علت حضورش در یکی از مهم ترین عرصه های مدیریت اقتصادی استان اظهار کرد: چیزی که از زندگی من گذشته و من را به نقطه ای که در آن قرار دارم رسانده است، مسائل مهم خانوادگی، فرهنگی، اجتماعی و انقلاب بوده است، من در سال های انقلاب حدود ۱۸ سال سن داشتم و سال آخر دبیرستان را سپری می کردم، آن زمان تمرین کردیم که می شود از خانه خارج شد و اعتراض کرد و این اعتراض به نتیجه خواهد رسید.
نسل من می توانند شدن را ترجمه کنند و بنویسند
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی خاطرنشان کرد: در آن زمان و شرایط، آرمان های عمومی و خامی داشتم و دیدگاه ویژه و رادیکالی وجود نداشت اما باور کردیم که هرکسی می تواند نقش و سهم خود را داشته باشد و این باور و اعتماد به نفس انقلاب موجود در دوران انقلاب، زندگی و باور یک نسل را متحول کرد و سبب شد که نسل من تبدیل به افراد خاصی شود و خود را باور کنند و بتوانند شدن را ترجمه و آن را بنویسند، این موضوع بسیار مهم است.
علیرضایی بیان کرد: تاکنون فرآیند من به این شکل بوده که در هر کاری سعی کردم که صادقانه تلاش کنم و حتی بیشتر از آنچه نرم و معمول است به تلاش خود ادامه دهم. در هرکجا که به نقطه تغییر رسیدم، سختی های آن را تکه تکه کردم و در اکثر تحلیل هایی که از الزام به تغییر برای من پیش آمده، بیشتر از دیگران، خود را ارزیابی کردم، به همین دلیل هیچ گاه معتقد نبودم که جامعه و آدم های اطرافم دارای مشکل هستند بلکه به این فکر افتادم که چه کاری را درست انجام نداده ام و معمولا این روش بهترین جواب را می دهد.
وی در خصوص ریاستش در سازمان صمت خراسان رضوی ادامه داد: مدیران زن زیادی خصایصی مانند من داشتند، در مواردی هم شانس است. ممکن است بقیه حس کنند تفاوت هایی وجود دارد. شاید تفاوت من با سایر مدیران این است که هر زمان کار مدیریتی انجام می دادم، در عین حال کار کارشناسی را نیز رها نکردم. شانس من هم بود که در آن لحظه و زمان تنها فردی که مطرح بوده، من بودم، همه ویژگی هایی دارند، اما قرار گرفتن در آن نقطه و زمان خاص، یک اتفاق است که گاهی اتفاق می افتد و گاهی نه.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی تصریح کرد: من همان فردی هستم که همیشه بودم، زمانی که مدیر هم نبودم، همین گونه مصر بودم. زمانی که طرحی را می آورند، اگر آن را قبول می کردم، به آن پایبند شده و در همان چارچوب عمل می کردم. من با همکاران و معاونان خود به طور کامل مذاکره کرده و هرچه فکر می کنم، به آن ها می گویم.
علیرضایی با اشاره به اینکه چنین رویکردی آسیبی ایجاد نمی کند، افزود: ممکن است مانند سایرین عادی نباشد، اما اگر واضح و شفاف گفت وگو کنیم و خواسته و انتقاد خود را بگوییم، فرد خود را اصلاح می کند، بنابراین در مورد اصلاح و بهبود باید خوب مذاکره و برنامه ریزی کرد. وجه دیگر من این است که بیشتر از اینکه از بقیه کار بخواهم، خودم نیز کار می کنم.
مشکلاتم نسبت به آقایان بیشتر نیست
وی اضافه کرد: تاکنون در حوزه کاری خود مشکلی با آقایان نداشته ام و به عقیده من مشکلات بیشتری از هم پایان مرد خود در استان ندارم و اگر محدودیت جنسیتی وجود داشته باشد، خودم آن را برای خود قائل شده ام. ضابطه خوبی که وجود دارد و خانم ها باید به آن بیشتر توجه کنند این است که امروزه زنان به امکان آموزش برابر دست پیدا کرده اند.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی تصریح کرد: در گذشته پدر و مادر من برای ادامه تحصیل من تردید داشتند و نگران رفتن ما به دانشگاه بودند و حداکثر پرش برای دختران انتخاب شغل معلمی بود و به یاد دارم زمانی که می خواستم نتیجه دانشگاه را با پدر و مادر خود در میان بگذارم از قبل آن را مزه مزه کردم و تدارکاتی برای آن اتخاذ کردم، اما امروز دیگر این گونه مسائل برای دختران وجود ندارد و پدر و مادرها با تحصیل دختران خود مشکلی ندارند.
در انتخاب زنان محدودیت وجود دارد
علیرضایی عنوان کرد: به نظر من محدودیتی در حوزه فعالیت زنان وجود ندارد بلکه در انتخاب زنان محدودیت وجود دارد و علت آن این است که سابقه تاریخی از کار مدیریتی زنان وجود ندارد. امروز بسیار آسان تر از پنج سال گذشته برای انتخاب من به عنوان رئیس سازمان صنعت ، معدن و تجارت اعتماد می کردند زیرا یک علیرضایی وجود داشته و عملکرد او را در حوزه کاری خود مشاهده کرده اند.
وی در پاسخ به این سوال که به عنوان یک مدیر ارشد زن آن هم در حوزه اقتصادی با چه محدودیت هایی مواجه شده است، ادامه داد: محدودیتی وجود ندارد، من تنها احساس تفاوت می کنم زیرا اگر در محلی برای افتتاح پروژه برویم، نمی توانم شانه به شانه دیگران جلو بروم و فضای ایستادن داشته باشم که به نوعی معذوریت و محدودیت است اما بازدارنده نیست و در بسیاری از مواقع سبب مزیت می شود زیرا به صورت ویژه به دنبال من می گردند تا سوالات خود را از من بپرسند.
زنان در لابی گری ضعیف اند
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی گفت: محدودیت دیگر در حوزه زنان این است که آنها در فرآیند لابی گری ضعیف تر از آقایان هستند و علت آن این است که ما سابقه تاریخی این کار را کمتر در کارنامه خود داریم و طبیعتا کاری جدید است و ممکن است که کارکنان ندانند چگونه با یک مدیر زن برخورد کنند و برای اجرای دستورات مدیریتی ممکن است که بار اول و دوم شما را با مادر و خواهر خود یکسان بدانند و به حد کافی به دستورات شما عمل نکنند.
علیرضایی اظهار کرد: مشکل محدودیت زنان در برابر مشکلاتی که هم پایان مرد نیز با آن مواجه هستند، بزرگ نیست یعنی احساس می کنم که رویکرد مدیریتی زنان در قبال محدودیت هایی که دارد، فرصت هایی را نیز ایجاد می کند و سبب می شود که در مجموعه ای که در آن مشغول به کار هستند حالت نظم یک خانه را ایجاد کنند و این موضوع مهمی است زیرا یکی از مسئولیت های مدیر انسجام دهی است.
وی افزود: زمانی که شما با من مصاحبه می کنید، ملاحظه می کنید که بنده مدیری هستم که در موضوعات مختلف انسجام دارم و این انسجام براساس عادت من به عنوان یک مادر و زن برای انسجام دادن نسبت به آنچه در حوزه کاری من است رخ می دهد، دوستان نیز در این امر به من کمک می کنند و این رویکرد مدیریتی مخصوص به زنان است.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی بیان کرد: دختران و زنان باید باور کنند اولا جوامع محدودیت آور فقط در کشور ما نیست بلکه این روند در تمامی کشورها به همین شکل است، ثانیا محدودیت ما بیشتر نیست و ثالثا سابقه تاریخی برای نقش آوری زنان وجود ندارد و برای خلق آن باید خودمان را از قبل آماده تر کنیم.
مدیران تصمیم گیر باید به این باور برسند که زنان یک نسل تاریخ ساز هستند
علی رضایی تصریح کرد: برادران، همسران و مدیران تصمیم گیر باید به این باور برسند که ما یک نسل تاریخ ساز هستیم و می توانیم با یکدیگر مشارکت، همکاری و همراهی کنیم، اینگونه شرایط بهتر از قبل می شود، اگر اجازه دهند که زنان نیز در فرآیند مدیریت مشارکت کرده و مؤثر باشند این موضوع به نفع آقایان هم خواهد بود.
وی اضافه کرد: امروز زنان جامعه باید بیش از آنکه درگیر به دست آوردن جایگاه و لابی گری باشند باید به فکر پیدا کردن نقش های آینده نگارانه در توسعه کسب و کار الکترونیک باشند. همچنین بانوان باید به دنبال نوآوری و ارتباط تولید و صنعت باشند.
مشکل کار با بانوان، اعتماد به نفس پایین آن ها است
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی با اشاره به اینکه مشکل در ارتباط با کار کردن زنان تنها اعتماد به نفس پایین آن ها است، تصریح کرد: زمانی که مدیر مردی تلاش می کند جای بانوان را بگیرد آنها سریع جایگاه خود را واگذار می کنند. بانوان چندان راغب نیستند که چالش کار مدیریت را بپذیرند. زمانی که مسائلی در حوزه های حقوقی و محاسباتی پیش می آید، مدیران خانم بیان می کنند که کشش چنین درگیری را ندارند. با این وجود در بخش هایی که بانوان کار می کنند، دوست پذیرتر هستند و با دلسوزی کار می کنند، البته کار مردان نیز با دلسوزی کامل است، همکاران من پذیرش خوبی نسبت به بانوان پیدا کردند.
علیرضایی در پاسخ به این سوال که برای پررنگ شدن نقش زنان در سازمان صمت چه اقداماتی انجام داده است، اظهار کرد: من تلاش زیادی کردم که بانوان بتوانند در بخش های مختلف فعالیت کنند، علت آن نیز این است که اگر ترکیب واقعی جامعه ما در فعالیت های اقتصادی متناسب با آنچه هستیم، باشد، نتیجه بهتری از کارکردهایمان می گیریم.
تلاش برای حضور بانوان در اتحادیه های صنفی
وی با بیان اینکه یکی از بحث هایی که به صورت جدی دنبال کردم، حضور بانوان در اتحادیه های صنفی بود، خاطرنشان کرد: واحدهای صنفی حوزه های زنان ما تنها محدود به آرایشگاه ها و خیاطی های زنانه بود، اما اکنون بانوان در رشته های فنی و رشته هایی در اتحادیه ها فعال شدند، رأی آوردند و حتی در ترکیب هیأت مدیره اتحادیه ها قرار گرفتند، برای این هدف گذاری تلاش کرده و سعی کردم که زنان را مجاب کنم تا در چنین فعالیت هایی شرکت کنند.
علیرضایی افزود: در خود سازمان نیز به تناسب در حوزه معاونان و مدیران از بانوان هم استفاده کردیم. معاون برنامه ریزی من یک خانم است که در جلسات حوزه های برنامه ریزی از نظرات کارشناسی و اجرایی ایشان به خوبی استفاده می کنند. در سازمان چند اداره پرمساله از جمله محیط زیست را بانوان اداره می کنند، به دلیل دغدغه ای که در حوزه محیط زیست، معدن و صنایع داریم، اولین بار اداره محیط زیست را ایجاد کردیم. رئیس صنایع معدنی که یکی از کدرشته های پرتوسعه ما در این ایام است، یک خانم هستند.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی ادامه داد: بعد از شروع به کار من، چارت جدید ایجاد کردیم تا در سازمان اصلاح ساختار انجام دهیم که مسئول اصلاح ساختار ما یک خانم هستند. در حوزه های کارآفرینی، تحقیق و توسعه واحدهای صنعتی، مدیریت سیستم های اجرایی واحدهای صنعتی، توسعه تجارت و حوزه صادرات وقت گذاشتیم تا مدیران حوزه تجارت از بین بانوان تحصیلکرده باشند و کمک کردیم تا ساختار نظام قدیمی تجارت ما به سمت استفاده از بانوان تحصیلکرده تغییر کند.
پاسخ به حواشی
علی رضایی در بخش دیگری از این گفت وگو با اشاره به برخی حواشی که نسبت به فرزندانش مدتی در فضای مجازی گسترده شد، تصریح کرد: من معمولا تمایل ندارم که در خصوص خانواده ام با بیرون صحبت کنم و تاکنون نشده که صحبتی انجام دهم. ترجیح می دهم کاری به این موضوع نداشته باشم. صحبت هایی که در خصوص خانواده من می شود، خانواده را درگیر نکرده است. حرفه بچه های من به شکل حرفه من نیست، در نتیجه سروکاری هم در حوزه کاری من ندارند.
وی در پاسخ به این سوال که آیا این طور بوده که نعمت زاده وزیر پیشین صنعت، معدن نگاه بسیار مثبتی به حضور او در سازمان صمت داشته است، افزود: ایشان از دیدگاه کلی از کارکرد بانوان در حوزه کاری خود استقبال می کردند و به عنوان کسی که از ابتدا همراه انقلاب بوده و مسائل مختلفی را مدیریت کرده، همواره به دنبال تشویق بانوان بودند و اینگونه استنباط می کنم که ارادت ایشان به نوعی به معنی تشویق من بوده است.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی عنوان کرد: به علت نبود سابقه تاریخی از حضور بانوان در حوزه های مدیریتی، تشویق ایشان سبب اعتماد به نفس بیشتر در بانوان شد و بخش دیگری از آن به دلیل این بوده که از ابتدا فعالیت من در حوزه صنعت بوده و دیدگاه ها و گرایش های تکمیلی برای زیربنای صنعتی داشتم که در آن زمان به رویکرد اجرایی واضحی انجامید.
علی رضایی ادامه داد: بنده رویکرد پافشاری نسبت به معدن و دو پروژه خط تولید شیشه فلوت کاویان داشتم. ایشان در اولین مصاحبه از من پرسیدند اگر رئیس سازمان شوم چه کاری انجام خواهم داد و من در پاسخ گفتم که رویکرد جدی برای خراسان رضوی، رویکرد توسعه صنایع معدنی است زیرا توسعه متمرکز از مشهد به سایر استان ها منتشر خواهد شد و از حالت تمرکزگرایی در مشهد خارج خواهد شد. همچنین از خام فروشی نیز جلوگیری می کند و از مزیت انرژی بری و تنوع مواد معدنی استان برخوردار خواهیم شد.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی بیان کرد: بعد از یکسال که جلساتی به صورت ماهانه با وزیر برگزار می شد و پیشرفت پروژه ها را برای ایشان بازگو می کردم و در بازدیدی که از شیشه فلوت کاویان داشتند به جهت گیری مشترکی در کار رسیدیم ولی اوایل به نظر می رسد که ارادت ایشان به دلیل تشویق من بوده زیرا آقای رحمانی هم خانم ها را زیاد تشویق می کنند.
علی رضایی خاطرنشان کرد: سال گذشته ما و سه سازمان دیگر به عنوان سازمان های برتر از نظر ارزیابی عملکرد انتخاب شدیم و هنگانم تشویق، آقای رحمانی، بنده و خانم دیگری که حضور داشتند را بیشتر از آقایان تشویق کردند.
اگر رویکرد ما در صنایع معدنی نبود، ارزش تولیدات استان کاهش می یافت
وی همچنین به مهمترین انتقاداتی که به عمکلردش وارد شده اشاره و بیان کرد: یک مورد بحث توسعه صنایع آب بر در استان است که بیان شده بود اگر علیرضایی تلاش کرده تا صنایعی را در استان توسعه دهد، این صنایع آب بر هستند. در مجموع سهم صنعت از مصرف آب استان ۱٫۲۵ درصد است. بعد از پنج سال، اکنون رویکرد ما در صنایع معدنی درک و لمس می شود.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی افزود: اگر کماکان می خواستیم مواد معدنی استان را به همان شکل پنج سال قبل به صورت خام از استان خارج کنیم، همزمان تحریم نیز به قدری فشار وارد می کرد که بخش های دیگری از حوزه های صنعت، ارزش تولیدات استان را کاهش می داد و شاید اکنون با مساله سنگین تری نسبت به آنچه هست، مواجه بودیم.
۴۰ درصد ارزش تولیدات ایران خودرو خراسان را در سال ۹۷ از دست دادیم
وی ادامه داد: ارزش تولیدات ایران خودروی خراسان ۵ هزار میلیارد بوده که حدود ۴۰ درصد آن را به خاطر تحریم و شدتی که در سال ۹۷ پیدا کرد، از دست دادیم، در ازای آن نزدیک به ۷ میلیون تن گندله و حدود ۷ میلیون کنسانتره تولید کردیم که اگر این کار را انجام نمی دادیم، ارزش تولیدات استان یک باره کاهش می یافت. پنج سال پیش فرایند خام فروشی آهن وجود داشت که به صورت خام به بندرعباس ارسال و صادر می شد، در حالی که اکنون یکی از استان هایی هستیم که فولاد کشور را تغذیه می کنیم.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی خاطرنشان کرد: در گذشته فراورده های شیشه را خام می فروختیم، اما اکنون شیشه تولید کرده و به تمام قاره ها از جمله آمریکا و استرالیا صادر می کنیم، در حوزه فولاد در استان نیز بالغ بر ۱۳ هزار شغل ایجاد کردیم.
علی رضایی گفت: بحث دیگری که مطرح کرده بودند، فرآیندهای زیست محیطی و عدم اعتنا به مسائل زیست محیطی بود. زمانی که کار را شروع کردم، چند تصمیم گرفتم. اولین تصمیم این بود که کاری را بدون مجوز محیط زیست انجام ندهیم و تمام پروژه هایی که از آن زمان تاکنون پروانه بهره برداری صادر کردیم، مجوز محیط زیست دارد. دومین تصمیم این بود که خودمان از پایه شروع کرده و موضوع محیط زیست را در پروژه های خود مطرح کنیم، بنابراین اداره محیط زیست را ایجاد کردیم و این فرایند را انجام دادیم.
وی اضافه کرد: سومین تصمیم در خصوص اتفاقات و مسائل ایمنی بود که حتما باید فرایند اصلاح ایمنی داشته باشیم، اداره محیط زیست این کار را انجام داد، برنامه ریزی کرد و آموزش داد. ما روی تمام این موارد کار کردیم. محیط زیست برای توسعه استان بسیار خوب با ما کار کرد.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی تصریح کرد: کار دیگری که انجام دادیم، این بود که تا قبل از آن زمانی که استعلام می گرفتند و دستگاهی جواب نمی داد، از ماده ۲۴ قانون معادن استفاده کرده و بیان می کردند که یک ماه گذشته و جواب ندادند و اکنون می توانیم پروانه را صادر کنیم که این موضوع برای تسهیل فضای کسب و کار انجام شد. سیستم پیگیری در سازمان قرار دادیم و تلاش کردیم تا کار به استفاده از ماده ۲۴ نرسد. در این حوزه برای محیط زیست تلاش هایی کردیم و شکایات عدیده ای را برای برداشت های غیر مجاز معدنی انجام دادیم.
علی رضایی بیان کرد: حوزه قضائی در این زمینه کمک های زیادی کردند که بتوانیم جلوی برداشت های غیر مجاز را بگیریم. بعد از آن با سیستم حمل و نقل استان تفاهم کردیم تا هر کجا ماده معدنی حمل می شود، حتما باید برگه ای همراه بارنامه باشد که نشان دهد از کدام معدن برداشت شده است، ما یک نسخه از آن برگه را برمی داریم و برای محاسبه حقوق دولتی از آن استفاده می کنیم. مقداری به این موضوع سامان دادیم و اکنون شروع به الکترونیک کردن این موضوع و کنترل الکترونیک کردیم.
عادت کردیم «نه» را با احترام و توضیحات کامل بگوییم
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی در پایان با بیان اینکه در این پنج سال یک عادت جدید ایجاد کردیم و اینکه «نه» را با احترام و توضیحات کامل بیان کنیم، عنوان کرد: این امر بدین دلیل است که تفکر جمعی و خانوادگی را در سازمان پیاده کردیم. برای برخی فشارها نیاز به درگیری زیادی نبوده، مگر چند مورد خاص که سختی های زیاد برای آن ها کشیدیم که منجر به حاشیه بسیار زیادی شد، اما نیروهای پشتیبان سیستم های دولت بسیار کمک کردند.
علی رضایی گفت: در مجموع ما ۸۰ تا ۹۰ درصد موفق بودیم و در چارچوب قانون کار کردیم، البته ممکن است موردی از دست ما در رفته باشد، اما قانون مداری را با تشکل هایی که با آن ها کار می کنیم و همچنین بخش خصوصی نهادینه کردیم. این کار را اینگونه حل کردیم که حتی اگر «نه» گفتیم، توضیح دادیم، وقت گذاشتیم و فرد را مجاب کردیم که نمی شود.
گفت وگو از منیره فضیلت و حوریه جمالی پور، ایسنا منطقه خراسان
انتهای پیام
گفتگو با هوش مصنوعی
💬 سلام! میخوای دربارهی «زنان چندان راغب نیستند چالش مدیریت را بپذیرند» بیشتر بدونی؟ من اینجام که راهنماییت کنم.